داروی جدید برای رفع ریزش مو: معرفی PP405

ریزش مو، یا آلوپسی آندروژنیک، پدیده ای فراگیر است و به یکی از دغدغه های مهم در حوزه زیبایی و سلامت تبدیل شده است. بر اساس داده های آماری، بیش از ۸۰ درصد مردان و حدود ۴۰ درصد زنان در طول زندگی خود تا حدی با ریزش مو مواجه می شوند. این مشکل نه تنها ظاهر فرد را تحت تأثیر قرار می دهد، بلکه باعث کاهش اعتمادبه نفس، اضطراب و حتی افسردگی می شود. رشد صنعت درمان ریزش مو نیز نشان می دهد که تقاضا برای راهکارهای مؤثر همچنان بالاست؛ بازار جهانی محصولات پیشگیری از ریزش مو که در سال ۲۰۲۱ حدود ۲۳٫۶ میلیارد دلار ارزش داشت، پیش بینی می شود تا سال ۲۰۲۸ به ۳۱٫۵ میلیارد دلار برسد

در سال های گذشته درمان های متعددی برای ریزش مو معرفی شده اند، اما هیچ یک نتوانسته اند پاسخ کامل و دائمی به این معضل بدهند. در این میان، ظهور یک داروی جدید با نام PP405 امیدهای فراوانی در جامعه علمی و میان بیماران برانگیخته است. این مقاله به معرفی کامل این دارو، مکانیسم اثر آن، نتایج حاصل از مطالعات بالینی و چشم انداز آینده می پردازد و در عین حال سایر نوآوری های موجود در حوزه درمان ریزش مو را نیز مرور می کند.

درمان های جدید برای ریزش مو

قبل از ورود به بحث داروی جدید، لازم است مروری کوتاه بر روش های فعلی درمان ریزش مو داشته باشیم و نقاط قوت و ضعف آن ها را بررسی کنیم:

1. ماینوکسیدیل (Minoxidil): ماینوکسیدیل یک محلول یا فوم موضعی است که با گشاد کردن عروق خونی پوست سر، جریان خون را افزایش می دهد و موجب تحریک فولیکول ها می شود. این دارو معمولاً ۲ بار در روز استفاده می شود و اثر آن زمانی ثابت می ماند که مصرف ادامه پیدا کند؛ با قطع مصرف، ریزش مو مجدداً آغاز می شود. برخی بیماران از تحریک و خشکی پوست سر شکایت دارند، و در مواردی رویش موهای ناخواسته در نواحی دیگر مشاهده شده است.

2. فیناستراید (Finasteride): داروی خوراکی که با مهار آنزیم ۵-آلفا ردوکتاز، تبدیل تستوسترون به دی هیدروتستوسترون (DHT) را کاهش می دهد. این فرآیند به جلوگیری از کوچک شدن فولیکول های مو کمک می کند. گرچه فیناستراید در بسیاری از مردان اثربخش است، ولی به دلیل عوارض جانبی جنسی (کاهش میل جنسی و اختلال در نعوظ) و تغییرات هورمونی، برخی بیماران از مصرف آن اجتناب می کنند. همچنین زنان در سنین باروری به طور کلی از مصرف آن منع می شوند.

3. روش های جراحی: کاشت مو: در این روش فولیکول های مقاوم به ریزش از ناحیه ٔ پشت سر برداشته شده و در نواحی طاس کاشته می شوند. این روش می تواند نتیجه ای دائمی داشته باشد، اما مستلزم هزینه ٔ بالا، دورهٔ نقاهت طولانی و داشتن بانک موی مناسب است. همچنین در مواردی که ریزش مو گسترده است یا الگوی ریزش تثبیت نشده، کاشت مو نتیجه ی مطلوبی به همراه ندارد.

4. روش های کمکی و نوظهور: درمان هایی مانند پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)، مزوتراپی، لیزر کم توان یا LLLT، و اخیراً اگزوزوم تراپی به عنوان روش های تکمیلی مورد استفاده قرار می گیرند. برخی مطالعات اثرات مثبتی برای این روش ها گزارش کرده اند، اما شواهد کافی و نتایج بلندمدت هنوز محدود است.

با وجود این گزینه ها، بسیاری از بیماران به دنبال روشی هستند که هم مؤثر و طولانی مدت باشد و هم بدون عوارض جانبی جدی مورد استفاده قرار گیرد. در این زمینه، تحقیقات دانشگاه کالیفرنیا (UCLA) به داروی جدیدی به نام PP405 رسیده اند که از لحاظ مکانیسم اثر کاملاً متفاوت از داروهای فعلی است.

برای مشاوره رایگان دریافت خدمات

اطلاعات خود را وارد کنید

"(ضروری)" indicates required fields

نام و نام خانوادگی(ضروری)

شماره تماس(ضروری)

استان(ضروری)

استان خود را مشخص کنیدتهرانآذربایجان شرقیآذربایجان غربیاردبیلاصفهانالبرزایلامبوشهرچهارمحال و بختیاریخراسان جنوبیخراسان رضویخراسان شمالیخوزستانزنجانسمنانسیستان و بلوچستانفارسقزوینقمکردستانکرمانکرمانشاهکهگیلویه و بویراحمدگلستانگیلانلرستانمازندرانمرکزیهرمزگانهمدانیزد

تمایل به دریافت چه خدماتی دارید؟(ضروری)

لاغری و رژیم

زیبایی و جوانسازی

لیزر موهای زائد

کاشت مو و ابرو

PP405 چیست؟

PP405 نام یک مولکول کوچک و داروی موضعی است که توسط تیمی از دانشمندان دانشگاه UCLA طراحی شده و توسط شرکت Pelage Pharmaceuticals توسعه می یابد. PP405 یک داروی موضعی غیرتهاجمی و غیرهورمونی است که با تغییر متابولیسم سلول های بنیادی فولیکول مو، امکان رشد مجدد مو را فراهم می کند. بر خلاف ماینوکسیدیل یا فیناستراید که عمدتاً خون رسانی یا سطح هورمون ها را تغییر می دهند، PP405 مستقیماً سلول های بنیادی را هدف می گیرد.

پژوهشگران UCLA متوجه شدند که سلول های بنیادی فولیکول مو هنگام فعالیت، سطوح بالاتری از لاکتات تولید می کنند نسبت به زمانی که در حالت خواب هستند. آن ها فرض کردند که افزایش سطح لاکتات می تواند این سلول ها را دوباره فعال کند. در آزمایش های پیش بالینی، با مهار انتقال پیرُووات به داخل میتوکندری در سلول های بنیادی مو، سطح لاکتات افزایش یافت و رشد مو در موش ها زودتر شروع شد. در مقابل، موش هایی که لاکتات دهیدروژناز در آن ها غیرفعال شده بود، پس از تراشیدن مو، تا مدت طولانی فاقد پوشش مو باقی ماندند

به دنبال این نتایج، تیم تحقیقاتی یک آنالوگ از مولکول UK-5099 طراحی کرد و آن را PP405 نامیدند. این مولکول در مقایسه با UK-5099 اثر مهارکنندگی بهتری بر انتقال پیرُووات داشت و مهم تر از همه، وقتی روی پوست سر استفاده می شود به صورت موضعی می ماند و در خون ناپایدار است؛ بنابراین احتمال بروز عوارض جانبی سیستمیک بسیار کم است.

شرکت Pelage Pharmaceuticals

سه دانشمند UCLA – هدر کریستوفک، ویلیام لاوری و مایکل جانگ – برای تجاری سازی این تحقیق شرکت Pelage Pharmaceuticals را بنیان گذاری کردند. آن ها پس از اخذ مجوز مالکیت فکری از UCLA در سال ۲۰۱۸، بودجه های قابل توجهی از سرمایه گذاران از جمله Google Ventures دریافت کردند. این شرکت هم اکنون برنامه های بالینی PP405 را به طور رسمی مدیریت می کند و هدف آن ارائه درمانی برای مردان و زنانی است که از الگوی طاسی مردانه و زنانه یا ریزش های ناشی از استرس و شیمی درمانی رنج می برند

عملکرد PP405

چرخهٔ رشد مو شامل سه مرحله است: فاز رشد (Anagen)، فاز انتقال (Catagen) و فاز استراحت (Telogen). در افراد مبتلا به آلوپسی آندروژنیک، فولیکول ها به مرور کوچک می شوند و وارد فاز استراحت طولانی می گردند؛ ولی سلول های بنیادی فولیکول در محیط باقی می مانند و فقط «خوابیده» یا غیرفعال هستند. PP405 با تغییر متابولیسم این سلول های بنیادی، آن ها را دوباره به چرخهٔ فعال بازمی گرداند.

مطالعات آزمایشگاهی نشان داده اند که افزایش لاکتات در سلول های بنیادی می تواند رشد مو را دوباره آغاز کند. PP405 این کار را با مهار یک پروتئین منتقل کننده در میتوکندری انجام می دهد؛ در نتیجه پیرُووات در سیتوزول باقی مانده و به لاکتات تبدیل می شود. این تغییر متابولیسم موجب فعال شدن سلول های بنیادی و شروع تولید موی جدید می شود. تیم تحقیقاتی در مقاله ای در Nature Cell Biology گزارش کرده اند که فعالیت لاکتات دهیدروژناز نقش کلیدی در فعال سازی سلول های بنیادی فولیکول مو دارد

داده های پیش بالینی و نتایج فاز ۱

نتایج پیش بالینی

پیش از آغاز آزمایش های انسانی، تیم تحقیقاتی PP405 را روی موش ها و بافت پوست انسان در شرایط آزمایشگاهی آزمایش کردند. نتایج نشان داد که استفادهٔ موضعی از PP405 می تواند فولیکول های خوابیده را فعال کند و موجب رویش موهای ترمینال (موهای ضخیم و کامل) شود، نه صرفاً پرزهای نازک. همچنین در نمونه های بافت پوست انسان که خارج از بدن (ex vivo) آزمایش شده بودند، افزایش چشمگیر شاخص Ki67 – یک نشانگر مهم برای فعالیت چرخهٔ سلولی – مشاهده شد.

نتایج فاز ۱ (۲۰۲۳)

پس از موفقیت های پیش بالینی، شرکت Pelage در سال ۲۰۲۳ مطالعهٔ فاز ۱ را با هدف بررسی ایمنی و جذب سیستمیک PP405 آغاز کرد. در این مطالعه، محلول ۰٫۰۵٪ PP405 هر شب به مدت ۷ روز روی پوست سر داوطلبان مبتلا به آلوپسی آندروژنیک اعمال شد نتایج نشان داد که میزان بیان Ki67 در فولیکول ها به طور معنی داری افزایش یافت، در حالی که هیچ جذب سیستمیکی در پلاسمای خون مشاهده نشد و هیچ عارضهٔ جانبی جدی گزارش نشد

گرچه برخی شرکت کنندگان پس از یک هفته افزایش فعالیت سلولی مشاهده کردند، اما رشد قابل مشاهدهٔ مو معمولاً ۸ تا ۱۲ هفته بعد رخ می دهد. همین نتایج ایمن و امیدبخش بود که راه را برای ورود به فاز ۲ هموار کرد.

فاز ۲a: طراحی، اجرا و نتایج اولیه

طراحی مطالعه

بر اساس داده های مثبت فاز ۱، شرکت Pelage از سال ۲۰۲۴ مطالعهٔ فاز ۲a را آغاز کرد. هدف این مطالعه بررسی بیشتر ایمنی، ارزیابی غلظت دارو در خون و سنجش اثربخشی در بیماران مبتلا به آلوپسی آندروژنیک بود. جزئیات طراحی این مطالعه به شرح زیر بود:

• نوع مطالعه: تصادفی شده، دو سو کور (پزشک و بیمار هر دو از نوع دارو بی خبر)، کنترل شده با دارونما.

• شرکت کنندگان: ۷۸ مرد و زن بین ۱۸ تا ۵۵ سال با درجات مختلف آلوپسی آندروژنیک

• درمان: استفادهٔ موضعی از ژل ۰٫۰۵٪ PP405 یا ژل دارونما، روزی یک بار به مدت ۴ هفته

• پیگیری: بیماران به مدت ۱۲ هفته پس از آغاز درمان تحت نظارت بودند و پس از پایان دورهٔ تصادفی، می توانستند وارد بخش extension (ادامهٔ باز) برای بررسی ایمنی بلندمدت شوند

نتایج و یافته های اولیه

بر اساس نتایج مقدماتی که در ژوئن ۲۰۲۵ منتشر شد، PP405 توانست هدف اولیهٔ ایمنی (عدم بروز عوارض جدی) و هدف ثانویهٔ فارماکوکینتیک (عدم وجود دارو در خون) را به دست آورد. در ادامهٔ مطالعه، پژوهشگران بر تغییر تراکم مو و اثرات ظاهری تمرکز کردند. یافته های مهم فاز ۲a به شرح زیر است:

• پس از ۸ هفته از پایان دورهٔ درمان ۴ هفته ای، ۳۱٪ از مردانی که درجات بالای ریزش مو داشتند، افزایش بیش از ۲۰٪ در تراکم مو را تجربه کردند. در مقابل، در گروه دارونما هیچ پیشرفتی مشاهده نشد

• برای برخی بیماران، موهای جدید در نواحی کاملاً طاس رویش یافت، موضوعی که توسط درمان های موجود گزارش نشده بود

• دارو به خوبی تحمل شد و هیچ جذب سیستمیک در پلاسمای خون مشاهده نشد

• شرکت کنندگان هیچ اختلال هورمونی یا عوارضی مانند عوارض جنسی گزارش نکردند

این نتایج باعث شد پزشکان و متخصصان پوست نسبت به آیندهٔ این درمان خوشبین شوند. دکتر احمت مراد، جراح کاشت مو و مشاور پزشکی مقالهٔ Hermest Clinic، اشاره می کند که داده های فاز ۲ نشان می دهد PP405 می تواند گزینهٔ مؤثری برای بیماران در مراحل اولیهٔ ریزش مو باشد، به خصوص کسانی که می خواهند از عوارض فیناستراید دور بمانند. دکتر کریستینا وِنگ، مدیر پزشکی Pelage، نیز می گوید این نتایج اولیه می تواند آیندهٔ پزشکی ترمیمی را متحول کند و رویکردی باشد که نه تنها روند ریزش را کند می کند، بلکه بازسازی فولیکول را ممکن می سازد

مقایسه PP405 با درمان های موجود

یکی از پرسش های رایج این است که PP405 در مقایسه با ماینوکسیدیل و فیناستراید چه ویژگی هایی دارد. در جدول زیر خلاصه ای از این مقایسه ارائه شده است:

مزایای اصلی PP405 این است که غیرهورمونی و موضعی است؛ یعنی می تواند برای زنان و مردان به طور یکسان مناسب باشد، نیاز به مصرف خوراکی ندارد و هیچ جذب سیستمیکی در خون مشاهده نشده است. همچنین PP405 فقط فولیکول های خوابیده را فعال می کند و به فولیکول های مرده یا جای زخم تاثیری ندارد

پیگیری فازهای بعدی و جدول زمانی عرضه

با وجود نتایج امیدوارکنندهٔ فاز ۲a، این دارو هنوز مسیر طولانی ای تا ورود به بازار دارد. بر اساس برنامهٔ Pelage، فاز ۲a قرار است تا پایان سال ۲۰۲۵ به پایان برسد؛ اگر نتایج همچنان مثبت باشد، فاز ۳ در سال ۲۰۲۶ آغاز می شود. این فاز شامل جمعیت بزرگ تری از بیماران و مدت زمان پیگیری طولانی تر خواهد بود تا اثربخشی و ایمنی به طور قطعی مشخص شود. با فرض موفقیت در فاز ۳ و گرفتن تأییدیه های سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA)، زودترین زمان عرضهٔ دارو سال های ۲۰۲۷ تا ۲۰۲۸ خواهد بود. بنابراین، هرگونه ادعای فروش یا عرضهٔ آنلاین این دارو پیش از این تاریخ فاقد اعتبار است و بیماران باید نسبت به محصولات تقلبی هشدار دهند

کاندیدای مناسب PP405

بر اساس مکانیسم عمل و معیارهای اولیهٔ بالینی، PP405 بیشتر مناسب افراد زیر است

• افراد با آلوپسی آندروژنیک در مراحل اولیه تا متوسط؛ کسانی که هنوز فولیکول های قابل فعال شدن دارند.

• مردان و زنانی که به درمان های هورمونی حساس هستند یا مایل به استفاده از فیناستراید نیستند.

• افرادی که به ماینوکسیدیل پاسخ نداده اند یا پوست سرشان به آن حساسیت داشته است.

• زنانی که به دنبال جایگزینی غیرهورمونی هستند، از جمله زنان در سن باروری.

• افرادی که تحت درمان های PRP یا در مرحلهٔ نقاهت پس از کاشت مو هستند و به دنبال تحریک بیشتر فولیکول های اطراف می باشند

از سوی دیگر، PP405 برای نواحی دارای اسکار یا فولیکول های مرده (مانند آلوپسی اسکارینگ) مناسب نیست و نمی تواند جایگزین کامل کاشت مو باشد. دکتر احمت مراد تأکید می کند که این دارو «دارویی جادویی» برای تمام انواع طاسی نیست و بهترین نتیجه را در مراحل اولیهٔ ریزش مو می دهد

تاثیر احتمالی بر کلینیک های زیبایی و بیماران

ورود احتمالی PP405 به بازار می تواند تحولی در صنعت زیبایی و درمان ریزش مو ایجاد کند. کلینیک های زیبایی که تاکنون عمدتاً به کاشت مو، PRP و مزوتراپی تکیه می کردند، می توانند این دارو را به عنوان درمانی غیرتهاجمی و مکمل ارائه دهند. PP405 ممکن است به افرادی که بانک موی کافی برای کاشت ندارند یا به دنبال گزینهٔ کم تهاجمی تر هستند، فرصتی جدید بدهد. از سوی دیگر، ترکیب PP405 با روش های موجود مانند PRP یا اگزوزوم تراپی می تواند اثربخشی درمان ها را افزایش دهد، زیرا PP405 فولیکول های خوابیده را فعال می کند و سایر درمان ها مواد مغذی یا فاکتورهای رشد را فراهم می کنند.

برای بیماران، نکتهٔ مهم این است که PP405 هنوز به صورت عمومی عرضه نشده و در مرحلهٔ تحقیقاتی قرار دارد. بنابراین، پزشکان باید به بیماران خود اطلاع دهند که این دارو فعلاً تنها در چارچوب کارآزمایی های بالینی استفاده می شود و خرید آن از بازارهای غیررسمی نه تنها غیرقانونی است، بلکه خطرناک نیز هست

سایر پیشرفت های مهم در درمان ریزش مو

هرچند PP405 توجه زیادی را به خود جلب کرده است، اما تنها پیشرفت مهم در حوزهٔ درمان ریزش مو نیست. در ادامه به چند نوآوری دیگر اشاره می کنیم که می توانند آیندهٔ درمان های مو را تحت تأثیر قرار دهند:

مهارکننده های JAK برای آلوپسی آره آتا

آلوپسی آره آتا نوعی ریزش موست که به دلیل اختلالات خودایمنی به وجود می آید. داروهای مهارکنندهٔ مسیر JAK (JAK inhibitors) مانند باریسیتینیب و اوپاداسیتینیب اخیراً در کارآزمایی های بالینی نتایج چشمگیری نشان داده اند. در یک مطالعهٔ فاز ۳ در سال ۲۰۲۵، حدود ۴۵٫۲٪ و ۵۵٪ از بیماران مبتلا به آلوپسی آره آتا شدید که به ترتیب دوزهای ۱۵ و ۳۰ میلی گرم اوپاداسیتینیب دریافت کردند، در پایان هفتهٔ ۲۴ به پوشش ۸۰٪ یا بیشتر از موهای سر دست یافتند. همچنین، در مطالعهٔ دیگری، ۳۵٫۲٪ و ۴۵٫۸٪ از بیماران با همین دوزها به پوشش ۹۰٪ یا بیشتر از موی سر دست یافتند، در حالی که تنها ۰٫۷٪ از گروه دارونما چنین نتیجه ای داشت. این نتایج امید تازه ای برای بیماران مبتلا به آلوپسی آره آتا ایجاد کرده است.

لیزرهای فراکشنال و دستگاه های خانگی

در کنار درمان های دارویی، فناوری های دستگاهی نیز در حال پیشرفت هستند. به عنوان مثال، دستگاه FoLix که توسط شرکت Lumenis ساخته شده، اولین لیزر فراکشنال مورد تأیید FDA برای درمان ریزش مو است و توانسته در چند مطالعه بالینی رشد مو را بدون نیاز به جراحی یا دارو افزایش دهد. همچنین دستگاه های خانگی مبتنی بر فناوری LED و میکروجریان برای کمک به درمان آکنه و سفت کردن پوست در بازار موجودند و مصرف کنندگان به این ابزارها علاقه نشان می دهند.

درمان های بازساختی و اگزوزوم ها

یکی از گرایش های نوین در پزشکی زیبایی استفاده از اگزوزوم ها – وزیکول های ریز حاوی فاکتورهای رشد و RNA – برای تحریک بازسازی بافت ها است. برخی تحقیقات اولیه نشان داده اند که اگزوزوم تراپی می تواند با ایجاد محیط مناسب برای سلول های بنیادی، رشد مجدد مو را تحریک کند. همچنین ترکیب اگزوزوم ها با PP405 در آینده می تواند به درمان های شخصی سازی شده منجر شود.

نتیجه گیری

داروی PP405 با تمرکز بر متابولیسم سلول های بنیادی فولیکول مو و بیدار کردن فولیکول های خوابیده، نوآوری مهمی در حوزهٔ درمان ریزش مو محسوب می شود. نتایج مطالعات پیش بالینی و فاز ۱ نشان داده اند که این دارو می تواند بدون ایجاد عوارض جدی، فعالیت سلول های بنیادی را افزایش دهد. در مطالعهٔ فاز ۲a، افزایش چشمگیر تراکم مو و حتی رویش مو در نواحی طاس مشاهده شد. مهم تر آن که PP405 یک داروی موضعی و غیرهورمونی است و تاکنون هیچ جذب سیستمیک یا اثر منفی هورمونی برای آن گزارش نشده است

با این حال، لازم است واقع بین باشیم. این دارو هنوز مراحل نهایی آزمایش های بالینی را طی نکرده و پیش از صدور مجوز رسمی نمی توان آن را از بازار تهیه کرد. بسیاری از درمان های بالقوه در فازهای اولیه امیدوارکننده به نظر می رسند ولی در نهایت نتایج فازهای بزرگ تر ممکن است متفاوت باشد. بنابراین بهترین کار این است که بیماران با پزشک خود مشورت کنند، از روش های اثبات شده فعلی مانند ماینوکسیدیل، فیناستراید و کاشت مو استفاده کنند، و چشمان خود را به آیندهٔ پژوهش های جدید باز نگه دارند. اگر نتایج فازهای بعدی مثبت باشد، PP405 می تواند در کنار سایر نوآوری ها نظیر مهارکننده های JAK و درمان های بازساختی، انقلابی در درمان طاسی ایجاد کند و برای میلیون ها نفر امید تازه ای به همراه داشته باشد.