عمل انحراف بینی یا سیتوپلاستی چیست؟
سیتوپلاستی یا عمل انحراف بینی یک روش جراحی است که برای اصلاح تیغه بینی انجام می شود. تیغه بینی (سپتوم) دیواره ای است که حفره های بینی را از هم جدا می کند. در برخی افراد، این دیواره به دلیل عوامل مادرزادی، آسیب های فیزیکی یا رشد نامتقارن دچار انحراف می شود. سیتوپلاستی به کمک برداشتن یا تنظیم بخش های منحرف شده تیغه بینی، مسیر عبور هوا را باز کرده و به بهبود مشکلات تنفسی کمک می کند.
علت انحراف تیغه بینی چیست؟
انحراف تیغه بینی زمانی اتفاق می افتد که دیواره داخلی بینی که دو حفره بینی را از هم جدا می کند، به یک طرف متمایل یا کج شود. این انحراف می تواند باعث ایجاد مشکلات تنفسی، خرخر شبانه، خشکی دهان و سینوزیت های مکرر شود. برخی از افراد به صورت مادرزادی با این مشکل متولد می شوند، در حالی که برخی دیگر در اثر ضربه، شکستگی یا رشد نامتقارن غضروف و استخوان بینی دچار این عارضه می شوند. میزان انحراف در برخی افراد خفیف است و مشکلی ایجاد نمی کند، اما در موارد شدید، عمل بینی می تواند راه حل مناسبی باشد.
- عوامل مادرزادی: برخی افراد از بدو تولد دچار انحراف بینی هستند.
- آسیب های فیزیکی و شکستگی بینی: ضربه های وارد شده به بینی، به ویژه در کودکی یا هنگام ورزش های تماسی، ممکن است باعث انحراف تیغه بینی شود.
- رشد نامتقارن تیغه بینی: در برخی افراد، بینی در دوران رشد به طور ناهماهنگ توسعه می یابد و باعث ایجاد انحراف می شود.
- فشارهای دوران جنینی یا زایمان سخت: در بعضی از نوزادان، انحراف تیغه بینی به دلیل فشارهای وارده در رحم مادر یا هنگام زایمان ایجاد می شود.
- تغییرات ناشی از افزایش سن: با بالا رفتن سن، برخی تغییرات در ساختار بینی می تواند باعث تشدید انحراف تیغه بینی شود.
- جراحی های قبلی بینی: در مواردی، جراحی های قبلی بینی ممکن است به شکل گیری یا تشدید انحراف تیغه بینی منجر شوند.
علائم انحراف تیغه بینی
انحراف تیغه بینی می تواند باعث مشکلات مختلفی شود که شدت آن ها بسته به میزان کجی تیغه بینی متفاوت است. در برخی موارد، فرد متوجه این مشکل نمی شود، اما در موارد شدید، ممکن است مشکلات تنفسی، خرخر شبانه و سینوزیت های مکرر ایجاد کند. اگر انحراف بینی درمان نشود، می تواند بر کیفیت خواب، سلامت تنفسی و حتی عملکرد سینوس ها تأثیر بگذارد.علائم انحراف تیغه بینی شامل:
- گرفتگی یک طرفه یا دوطرفه بینی: معمولاً یک سمت بینی بیشتر مسدود می شود و باعث مشکل در تنفس می شود.
- خرخر شبانه و اختلال در خواب: انسداد راه هوایی می تواند باعث خرخر مداوم و آپنه خواب (قطع تنفس در خواب) شود.
- عفونت های مکرر سینوسی: تجمع ترشحات و اختلال در تخلیه سینوس ها می تواند منجر به سینوزیت های مکرر شود.
- خشکی دهان و گلودرد مداوم: به دلیل تنفس از دهان، افراد دچار خشکی دهان و در برخی موارد گلودرد مزمن می شوند.
- سردرد و درد در صورت: انحراف بینی می تواند باعث فشار نامتعادل در حفره های سینوسی شده و سردردهای مکرر ایجاد کند.
- خونریزی های مکرر بینی:خشک شدن مخاط بینی و فشار زیاد به یک سمت ممکن است باعث خونریزی های مکرر شود.
- احساس فشار یا سنگینی در بینی و سینوس ها: برخی افراد احساس پری و گرفتگی در ناحیه بینی و پیشانی دارند.
- کاهش حس بویایی: در مواردی که انحراف تیغه بینی شدید باشد، ممکن است حس بویایی کاهش پیدا کند.
- نفس کشیدن سخت هنگام ورزش: افرادی که انحراف بینی دارند، ممکن است هنگام فعالیت های بدنی با مشکل تنفسی مواجه شوند.
- صدای سوت هنگام تنفس: در برخی موارد، انحراف بینی باعث ایجاد صدای سوت مانند هنگام دم و بازدم می شود.
هزینه عمل انحراف بینی چقدر است؟
هزینه عمل انحراف بینی به عوامل مختلفی بستگی دارد و می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد. این عمل معمولاً به عنوان یک جراحی درمانی شناخته می شود و در صورتی که صرفاً برای اصلاح تیغه بینی و بهبود عملکرد تنفسی انجام شود، ممکن است تحت پوشش بیمه قرار بگیرد. اما اگر بیمار بخواهد هم زمان با آن عمل زیبایی بینی (رینوپلاستی) نیز انجام دهد، هزینه های آن افزایش می یابد و بیمه معمولاً این بخش را پوشش نمی دهد.عوامل تأثیرگذار بر هزینه عمل انحراف بینی:
- دستمزد جراح: تجربه و تخصص جراح نقش مهمی در هزینه جراحی دارد.
- محل انجام جراحی: هزینه جراحی در بیمارستان های دولتی کمتر از بیمارستان ها و کلینیک های خصوصی است.
- نوع بیهوشی (موضعی یا عمومی): هزینه بیهوشی عمومی معمولاً بالاتر از بیهوشی موضعی است.
- نیاز به جراحی همزمان زیبایی بینی: در صورت ترکیب سیتوپلاستی با رینوپلاستی، هزینه افزایش پیدا می کند
- هزینه های بیمارستان یا کلینیک: امکانات و تجهیزات مورد استفاده در جراحی بر هزینه نهایی تأثیرگذار است.
- پوشش بیمه: اگر جراحی با هدف اصلاح مشکلات تنفسی انجام شود، برخی بیمه ها بخشی از هزینه را تقبل می کنند.
جدول حدود هزینه عمل انحراف بینی در ایران ۱۴۰۳به شرح زیر می باشد:
نوع جراحی | حداقل هزینه (تومان) | حداکثر هزینه (تومان) |
|---|---|---|
سیتوپلاستی (اصلاح انحراف بدون تغییر ظاهری) | ۱۵,۰۰۰,۰۰۰ | ۳۵,۰۰۰,۰۰۰ |
سیتوپلاستی همراه با جراحی زیبایی بینی | ۳۵,۰۰۰,۰۰۰ | ۸۰,۰۰۰,۰۰۰ |
جراحی در بیمارستان دولتی (تحت پوشش بیمه) | ۸,۰۰۰,۰۰۰ | ۲۰,۰۰۰,۰۰۰ |
جراحی در بیمارستان یا کلینیک خصوصی | ۳۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۶۰,۰۰۰,۰۰۰ |
راه های درمان خانگی انحراف بینی
انحراف تیغه بینی یک مشکل ساختاری است که تنها با جراحی (سیتوپلاستی) به طور دائمی اصلاح می شود. با این حال، برخی روش های خانگی می توانند به کاهش علائم ناشی از انحراف بینی مانند گرفتگی بینی، تنفس سخت، خشکی بینی و عفونت های سینوسی کمک کنند. این روش ها می توانند باعث کاهش التهاب، بهبود جریان هوا در بینی و کاهش ناراحتی های تنفسی شوند، اما انحراف تیغه بینی را از بین نمی برند. روش های درمان خانگی انحراف بینی:
- استفاده از اسپری های نمکی و سرم شستشو: شستشوی روزانه بینی با سرم نمکی به پاکسازی مسیرهای تنفسی، کاهش تورم مخاط بینی و جلوگیری از خشکی کمک می کند.
- بخور دادن و استفاده از دستگاه بخور: رطوبت بیشتر در محیط می تواند گرفتگی بینی را کاهش دهد و جریان هوای بینی را بهبود ببخشد
- استفاده از نوارهای مخصوص بینی: نوارهای چسبی مخصوص بینی می توانند به طور موقت راه هوایی را بازتر کرده و تنفس را در هنگام خواب تسهیل کنند.
- تنفس بخار آب و استنشاق گیاهان دارویی: بخور گیاهانی مانند بابونه و اکالیپتوس به باز شدن مجاری تنفسی کمک می کند.
- پرهیز از عوامل حساسیت زا: گردوغبار، دود سیگار و عوامل آلرژی زا می توانند علائم انحراف بینی را تشدید کنند، بنابراین دوری از آن ها توصیه می شود.
- کنترل خواب و وضعیت قرارگیری سر: خوابیدن به پهلو و بالا نگه داشتن سر در هنگام خواب می تواند به کاهش انسداد بینی کمک کند.
- مصرف مایعات کافی: نوشیدن آب و مایعات گرم مانند دمنوش های گیاهی باعث رقیق شدن ترشحات بینی و بهبود تنفس می شود.
- تمرینات تنفسی و یوگا: برخی تمرین های تنفسی می توانند ظرفیت ریه ها را افزایش داده و به بهبود الگوی تنفس کمک کنند.
- استفاده از ضداحتقان ها (با مشورت پزشک): اسپری ها و داروهای ضداحتقان می توانند به طور موقت گرفتگی بینی را کاهش دهند، اما نباید طولانی مدت استفاده شوند.
بعد از عمل انحراف بینی چه باید کرد؟
عمل انحراف بینی یا سیتوپلاستی یک جراحی داخلی است که برای اصلاح تیغه بینی انجام می شود. در این جراحی، برش های کوچکی در داخل بینی ایجاد می شود تا قسمت های منحرف شده تیغه بینی اصلاح شوند. به همین دلیل، بخیه های مورد استفاده معمولاً جذبی هستند و نیازی به کشیدن ندارند. این بخیه ها طی چند هفته پس از جراحی به طور طبیعی جذب شده و از بین می روند.
در برخی موارد، بسته به میزان اصلاح موردنیاز، ممکن است از تامپون یا اسپلینت داخلی برای تثبیت تیغه بینی استفاده شود که چند روز پس از جراحی توسط پزشک برداشته می شود. با توجه به اینکه بخیه ها در داخل بینی قرار دارند، جای زخم یا اثری از بخیه ها روی سطح خارجی بینی قابل مشاهده نخواهد بود.
عوارض عمل انحراف بینی
عمل انحراف بینی یا سیتوپلاستی یک جراحی کم خطر و رایج است که معمولاً عوارض جدی به همراه ندارد. با این حال، مانند هر عمل جراحی دیگری، ممکن است برخی عوارض موقت یا در موارد نادر، مشکلات بلندمدت ایجاد شود. میزان بروز این عوارض بستگی به مهارت جراح، شرایط جسمانی بیمار و رعایت مراقبت های پس از عمل دارد .عوارض احتمالی عمل انحراف بینی:
تورم و کبودی: پس از جراحی، ممکن است تورم و کبودی اطراف بینی و زیر چشم ها ایجاد شود که معمولاً ظرف چند هفته کاهش می یابد.
خونریزی بینی: مقدار کمی خونریزی در روزهای اول طبیعی است، اما در موارد نادر ممکن است خونریزی شدید رخ دهد که نیاز به بررسی پزشکی دارد.
عفونت: احتمال عفونت بسیار کم است، اما در صورت عدم رعایت بهداشت یا استفاده نادرست از آنتی بیوتیک ها، ممکن است عفونت در محل بخیه های داخلی ایجاد شود.
احساس گرفتگی و انسداد بینی: این مشکل به دلیل تورم داخلی بینی است و معمولاً پس از چند هفته بهبود می یابد.
خشکی بینی و ترشحات زیاد: بعد از جراحی، بینی ممکن است خشک شود یا ترشحات مخاطی افزایش یابد که با شستشوی منظم بینی قابل کنترل است.
کاهش حس بویایی: در برخی بیماران، حس بویایی ممکن است به طور موقت کاهش یابد، اما معمولاً پس از چند هفته به حالت عادی برمی گردد.
ایجاد سوراخ در تیغه بینی (پرفوراسیون سپتوم): در موارد نادر، ممکن است یک سوراخ کوچک در تیغه بینی ایجاد شود که در صورت علائم جدی، نیاز به ترمیم خواهد داشت.
عدم تقارن یا تغییر ناخواسته در شکل بینی: در صورتی که تیغه بینی به طور نامناسب اصلاح شود، ممکن است باعث تغییرات جزئی در فرم بینی شود.
مشکلات تنفسی بعد از جراحی: در موارد نادر، اگر تیغه بینی بیش از حد برداشته شود، ممکن است ساختار بینی ناپایدار شده و مشکلات تنفسی ایجاد شود.
آیا عمل انحراف بینی بخیه دارد؟
بله، عمل انحراف بینی یا سیتوپلاستی معمولاً شامل استفاده از بخیه های داخلی برای بستن برش های ایجاد شده در تیغه بینی است. این بخیه ها معمولاً جذبی هستند و به مرور زمان بدون نیاز به کشیدن، جذب بدن می شوند. از آنجا که برش ها در داخل بینی انجام می شود، بخیه ها از بیرون قابل مشاهده نیستند و تأثیری بر ظاهر بینی ندارند. در برخی موارد، بسته به شرایط بیمار و روش جراحی، ممکن است از اسپلینت داخلی یا تامپون برای تثبیت تیغه بینی استفاده شود که پس از چند روز توسط پزشک برداشته می شود.
مراقبت های بعد از جراحی انحراف تیغه بینی
رعایت نکات مراقبتی پس از عمل انحراف بینی (سیتوپلاستی) نقش مهمی در کاهش عوارض، تسریع روند بهبودی و بهبود عملکرد تنفسی دارد. این مراقبت ها به کاهش تورم، جلوگیری از خونریزی و حفظ نتایج جراحی کمک می کنند. مهم ترین مراقبت های بعد از جراحی انحراف تیغه بینی:
- استراحت کافی و حفظ وضعیت مناسب سر: در روزهای ابتدایی، هنگام خواب و استراحت، سر باید بالاتر از سطح بدن قرار گیرد تا تورم و خونریزی کاهش یابد.
- پرهیز از فین کردن و فشار به بینی: برای جلوگیری از آسیب به بخیه ها و خونریزی، حداقل تا دو هفته از فین کردن شدید خودداری کنید.
- استفاده از سرم شستشوی بینی: شستشوی روزانه بینی با محلول های نمکی یا سرم شستشو به تمیز نگه داشتن داخل بینی و جلوگیری از خشک شدن و تجمع ترشحات کمک می کند.
- اجتناب از فعالیت های سنگین: تا حداقل دو هفته پس از عمل، از انجام فعالیت های ورزشی شدید، بلند کردن اجسام سنگین و خم شدن خودداری کنید، زیرا این موارد می توانند خونریزی و تورم را تشدید کنند.
- پرهیز از قرار گرفتن در معرض گرما و نور مستقیم خورشید: گرما می تواند باعث افزایش تورم و التهاب بینی شود، بنابراین از سونا، دوش آب داغ و آفتاب شدید دوری کنید.
- عدم مصرف الکل و سیگار: مصرف سیگار و الکل روند بهبود را کند کرده و خطر عفونت را افزایش می دهد، بنابراین توصیه می شود تا چند هفته بعد از جراحی از مصرف این موارد خودداری شود.
- مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک : داروهای ضدالتهاب، مسکن ها و آنتی بیوتیک ها باید طبق دستور پزشک مصرف شوند تا از بروز عفونت و درد جلوگیری شود.
- عدم استفاده از عینک سنگین: برای جلوگیری از فشار بر بینی، تا چند هفته پس از جراحی از استفاده از عینک سنگین خودداری کنید و در صورت نیاز، از لنزهای تماسی استفاده شود.
- جلوگیری از مصرف غذاهای سفت و ادویه دار: غذاهای سفت ممکن است فشار زیادی به عضلات صورت وارد کنند و تورم و درد را تشدید کنند. توصیه می شود از غذاهای نرم و کم نمک استفاده شود.
خودداری از لمس و ضربه به بینی: بینی پس از جراحی بسیار حساس است، بنابراین باید از هرگونه ضربه یا تماس ناگهانی با بینی پرهیز شود.
دوره نقاهت جراحی سیتوپلاستی
دوره نقاهت جراحی سیتوپلاستی معمولاً بین یک تا دو هفته طول می کشد، اما روند بهبودی کامل ممکن است چندین ماه ادامه داشته باشد. در روزهای اولیه پس از جراحی، بیماران ممکن است دچار تورم، گرفتگی بینی و ترشحات خفیف خون آلود شوند که این موارد طبیعی بوده و به تدریج کاهش می یابد. استراحت کافی و پرهیز از فعالیت های سنگین در هفته های نخست می تواند روند بهبود را تسریع کند.
بیشتر بیماران پس از حدود یک هفته قادر به بازگشت به فعالیت های روزمره خود هستند، اما برای انجام فعالیت های ورزشی و قرار گرفتن در معرض گرما یا نور مستقیم خورشید، توصیه می شود حداقل ۴ تا ۶ هفته صبر کنند. کاهش کامل تورم و مشاهده نتیجه نهایی جراحی ممکن است بین ۶ تا ۱۲ ماه زمان ببرد. رعایت مراقبت های پس از جراحی و مراجعه منظم به پزشک برای بررسی وضعیت بهبود، در دستیابی به بهترین نتیجه تأثیر بسزایی دارد.
سن مناسب برای سیتوپلاستی چه سنی است؟
جراحی سیتوپلاستی (اصلاح انحراف تیغه بینی) معمولاً پس از اتمام رشد استخوان های بینی انجام می شود. بهترین سن برای این جراحی معمولاً بعد از ۱۷ تا ۱۸ سالگی در مردان و ۱۶ تا ۱۸ سالگی در زنان است، زیرا در این سنین رشد ساختار بینی تقریباً کامل شده و احتمال تغییرات پس از جراحی کاهش می یابد.
در برخی موارد که انحراف تیغه بینی باعث مشکلات جدی مانند اختلالات شدید تنفسی، خرخر شبانه یا سینوزیت های مکرر می شود، پزشک ممکن است انجام این جراحی را در سنین پایین تر توصیه کند. با این حال، در چنین شرایطی، ممکن است در آینده نیاز به اصلاحات مجدد وجود داشته باشد. برای افراد مسن تر، در صورتی که مشکل تنفسی یا عوارض ناشی از انحراف بینی شدید باشد، انجام این جراحی بدون محدودیت سنی امکان پذیر است، مشروط بر اینکه فرد از سلامت عمومی مناسبی برخوردار باشد.
آژانس خلاقیت کوانتا
